Voor Inside Kalifaat kreeg Sinan Can twee Nederlandse IS’ers te spreken. Het is voorlopig de laatste in een indrukwekkende reeks documentaires over de Islamitische Staat van zijn hand. ‘Dit is een soort sluitstuk.’
“Eigenlijk had ik het onderwerp IS afgesloten, mede vanwege de bedreigingen aan mijn adres, maar een half jaar geleden meldden de Koerdische autoriteiten dat ik Nederlandse IS’ers kon interviewen. Toen ben ik met regisseur Daniëlle van Lieshout en cameraman Bruce Amende opnieuw naar Syrië gegaan. Daar hoorden we dat twee mannen, uit Zoetermeer en Den Haag, wilden praten. Ik heb hen gesproken in een voormalige gevangenis, waar vorig jaar januari een uitbraakpoging met een paar honderd doden was.”
Wat is je het meest bijgebleven van die interviews?“Hoe die twee binnenkwamen, geboeid en met blinddoek om. Gewone jongens die perfect Nederlands spreken en een normaal leven hadden in Nederland. Waarom sluit je je aan bij zo’n gruwelijke organisatie? Ik heb geleerd van Retour Kalifaat, waarin ik mijn boosheid liet zien. Ik heb me nu niet uit de tent laten lokken, maar het blijven lastige gesprekken. Het is misschien naïef, maar ik hoop dat zo’n figuur reflecteert, dat hij iets van spijt voelt.”
Wat wil je met deze documentaire vertellen?“IS is weg, maar wat gebeurt er met die honderden Europese IS’ers die daar vastzitten? Die uitbraak in 2022 was een signaal naar de wereld: ‘we kunnen opnieuw het kalifaat uitroepen’. Ik vind het belangrijk om dat aan te kaarten. Het gevaar voor Europa is niet weg. Een deel van die gasten is zwaar geradicaliseerd, er hoeft maar één gek tussen te zitten. Het is een verre van hoopgevend verhaal. Dat maakt ook dat ik andere dingen wil doen; ik wil een serie over kinderarmoede maken en ik hoop op een vervolg op Op zoek naar het paradijs. Het was zo fijn om de mooie kant van het Midden-Oosten te laten zien.”
De 2Doc: Inside Kalifaat is op 21 september 2023 om 22:15 uur te zien bij BNNVARA op NPO2.