Astrid Kersseboom (52) stuit in Verborgen Verleden op verrassende verhalen. "Het was zo leuk om vier dagen ondergedompeld te zijn in mijn eigen geschiedenis."
Een voorvader met tientallen huizen door Amsterdam, een moord op het kerkhof: in haar familiegeschiedenis huizen zinderende verhalen.
Van havenarbeider naar wiskundeleraar
Zo'n tien jaar geleden wandelde Astrid Kersseboom samen met haar vader Eef (1935) door Rotterdam. Al slenterend vertelde hij haar bekende en minder bekende verhalen uit zijn (vooroorlogse) jeugd. De wandelingen beschreef Astrid in het boek Rotterdam aan de hand van mijn (groot)vader. Zelf groeide de NOS Journaal-presentatrice op in het nabijgelegen vissersplaatsje Vlaardingen. "Mijn vader werkte daar als onderwijzer op een basisschool. Hij heeft altijd een grote voorliefde voor geschiedenis gehad. Dus toen ik werd gevraagd voor Verborgen verleden, was hij net zo verheugd als ik."
Door de verhalen die hij haar vertelde kende ze al een klein stukje van haar familiegeschiedenis. "Mijn opa was wiskundeleraar en mijn overgrootvader had een eigen kapperszaak. Daarvoor waren de Kerssebomen lange tijd eenvoudige havenarbeiders. Doordat mijn overgrootvader met een middenstandsvrouw trouwde, kon hij zich daaraan ontworstelen. Hij werd barbier, waardoor zijn zoon kon doorleren voor wiskundeleraar." Tijdens haar zoektocht in Verborgen verledenhoopte Astrid meer te weten te komen over die generaties hardwerkende havensjouwers. "Behalve dat het met een van hen slecht afliep, was er weinig over ze te vinden. Als je arm was en een gewoon leven leidde, deed je er blijkbaar niet toe."
Avontuurlijke Kersseboompjes
Als Astrid dieper in haar familiegeschiedenis duikt, stuit ze wel degelijk op verrassende verhalen. Zo blijken de Kersseboompjes behoorlijk avontuurlijk ingesteld. "Al heel vroeg verhuisden ze vanuit Rotterdam naar alle uithoeken van het land, zelfs over de grenzen. Zeer uitzonderlijk voor die tijd, zeiden de makers. We kwamen terecht in Leeuwarden, Haarlem, Arnhem, Münster. Ja, zelfs Amsterdam", grinnikt de Feyenoordaanhangster. "Een van mijn voorvaderen uit de vrouwelijke lijn bezat tientallen huizen in Amsterdam. Nog steeds vraag ik me af waar dat geld is gebleven, haha."
Een ander opmerkelijk verhaal uit de hoofdstad vond plaats ten tijde van de Gouden Eeuw. "Als een van mijn voorvaderen weduwnaar wordt, haalt hij een vrouw in huis voor de huishouding. Hij wordt verliefd op haar, maar in de loop van de jaren begint zij zijn kinderen ernstig te mishandelen. Ze slaat ze en hongert ze uit. De buren slaan alarm en er komt een rechtszaak. Ik vond het heel bijzonder om die rechtbankverslagen terug te lezen, want daarin staat toch een deel van je familiegeschiedenis."
Uit de hand gelopen burenruzie en weddenschap
Ook onderzocht ze de tak van haar moeder, de Brabantse familie Oomen. "Ik ontdekte dat een van mijn voorvaderen meerdere malen voor het gerecht stond. Zo had hij onenigheid met zijn buurman over een stuk grond en is hij, als gevolg van een fikse ruzie, neergestoken op het kerkhof. Ook bleek hij ooit een weddenschap met iemand te hebben afgesloten over het einde van de Tachtigjarige Oorlog. Die weddenschap is op papier bij de notaris vastgelegd en heeft hem uiteindelijk veel geld gekost, want hij heeft hem verloren."
Lees ook:
Terugkijkend op de zoektocht, zegt ze: "Het was zo leuk om vier dagen ondergedompeld te zijn in mijn eigen geschiedenis. Voor mijn vader, maar ook voor mijn twee kinderen, heb ik alles opgeschreven."
Eerste journalist in de familie Kersseboom
Een journalistieke lijn heeft ze niet gevonden. Eigenlijk is dat niet zo vreemd. Voor Astrid zelf kwam de beslissing om journalistiek te gaan studeren immers als een – aangename – verrassing. "Tijdens mijn examenjaar had ik geen idee wat ik na de middelbare school wilde doen, totdat ik een beroepentest deed en daar journalistiek uitkwam. Toen vielen de puzzelstukjes als het ware in elkaar. Ik had altijd al een groot interesse in het nieuws, maar het was nooit in mij opgekomen om daar iets mee te gaan doen."
Na tien jaar bij Omroep Brabant ging ze in 1998 als nieuwslezeres aan de slag bij NOS radio. Drie jaar later stapte ze over naar televisie, waar ze eerst de Sportjournaals voor haar rekening nam en vanaf 2004 een van de vaste presentatoren van het Journaal werd. Ook het koningshuis zit in haar takenpakket. Memorabele uitzendingen noemt ze de aanslag in Apeldoorn tijdens Koninginnedag, de inhuldiging van koning Willem-Alexander, het neerstorten van een Turkish Airlines-vliegtuig vlakbij Schiphol en de vliegtuigcrash in Tripoli. "Bij breaking news-uitzendingen moet je op de toppen van je kunnen werken. Dat is meteen ook het leukste om te doen, omdat dan alles samenkomt wat je al die jaren aan kennis en kunde hebt vergaard. Je moet dan zo scherp zijn. Ik zeg altijd: ik wil niet dat er een vliegtuig neerstort, maar áls het gebeurt dan graag tijdens mijn dienst."
Kritiek op Jos B. en hoge hakken
De afgelopen vijftien jaar heeft ze als journaalpresentator heel wat veranderingen meegemaakt: opgefriste decors, moderner taalgebruik, het ineens moeten staan en lopen in de studio. Toch ervaart ze de komst van sociale media als de grootste omslag. "Het publiek praat nu als het ware meteen terug. Dat is iets waar journalisten in het begin, ik incluis, best moeite mee hadden. Inmiddels vind ik het ook wel mooi, al moet je daarin ook je grenzen bewaken en er niet te veel van aantrekken. Je moet de grootste schreeuwers niet de meeste aandacht geven en de zwijgende meerderheid vergeten. Het gaat erom dat je de terechte kritiek eruit haalt en de onzin links laat liggen." Ze komt met een voorbeeld: "Toen Jos Brech (verdacht van betrokkenheid bij de dood van Nicky Verstappen, red.) werd opgepakt, besloten we hem voortaan Jos B. te noemen. Daar kregen wij best wat negatieve reacties op. Mensen vonden het belachelijk: 'jullie denken zeker dat we dom zijn'. Natuurlijk denken we dat niet. Maar zolang hij verdachte is, hoef je hem niet met zijn volledige naam te noemen. Ik vond dat een terechte beslissing."
Zelf krijgt ze zelden negatieve reacties. "Hooguit als ik me een keer verspreek of als mensen Koningsdag niets vinden. Er is wel een tijdje geweest dat Annechien (Steenhuizen, red.), Dionne (Stax, red.) en ik meerdere malen het verwijt kregen dat we zulke hoge hakken dragen, dat was opeens een dingetje. Ze zouden ongezond voor de voeten zijn en we gaven een slecht voorbeeld. Natuurlijk trokken wij ons daar niets van aan."
Leven na het NOS Journaal
In haar vrije tijd draagt ze liever comfortabele schoenen, om met haar honden in het bos te wandelen of een stukje hard te lopen. "Afgelopen zomer heb ik een sponsorloop van 10 kilometer gedaan, om geld op te halen voor de ziekte ALS. Daar was ik best trots op", lacht ze. "Maar ik geniet ook van een kop koffie en een boek op de bank." Heel af en toe fantaseert ze over een leven na het NOS Journaal. "Ik zou wel een eigen koffietentje annex boekhandeltje willen hebben. Ik heb dat ooit in Frankrijk gezien en het sprak mij erg aan. Maar ik betwijfel of het ooit gaat gebeuren. Voorlopig vind ik mijn werk voor de NOS nog veel te leuk."
Verborgen verleden, zaterdag - NPO 2 • 20.25 uur
