Wie wordt de beste amateurschilder van Nederland? Als nieuw jurylid van Project Rembrandt heeft Marc de Beyer, directeur van Teylers Museum in Haarlem, een flinke vinger in de pap.
Marc de Beyer: “Heel erg leuk. In het programma Nu Te Zien bespreek ik tentoonstellingen en kunstwerken; in Project Rembrandt staat een maker tegenover me die vaak zeer gespannen is. Daar moest ik in het begin wel aan wennen. Toch vind ik dit net wat makkelijker, omdat ik met een mens praat in plaats van tegen de camera. Met een grapje probeer ik het moment wat minder zwaar te maken. Soms moeten we streng zijn, maar de kritiek is altijd opbouwend. Als jury willen Raquel van Haver en ik tenslotte dat de kandidaten groeien.”
Is kunst eigenlijk wel te jureren? Over smaak valt immers niet te twisten...“Raquel en ik kijken met specifieke criteria naar het werk. Als de opdracht is om zo goed mogelijk beweging vast te leggen, is dat waar we op letten. Dan kan het zijn dat het winnende werk niet het aantrekkelijkste is, maar wél het schilderij waarin de beweging het beste overkomt. Uit het feit dat Raquel en ik het bijna altijd eens zijn, kan ik concluderen dat we objectief oordelen.”
Merk je dat de kandidaten ook echt iets met de kritiek doen?“Sommige kunstenaars zijn eigenwijs en trekken zich weinig aan van onze feedback, maar de meesten nemen die heel serieus. Ik ben erg onder de indruk van de ontwikkeling die ze doormaken; binnen zeven weken zijn ze compleet andere schilders. Ontzettend leuk om van dichtbij mee te mogen maken.”
De publieksjury oordeelt ook mee, merk je dat zij op een andere manier naar de werken kijken?“Ja, als kunsthistoricus heb ik toch andere kennis dan het publiek. Ik heb geleerd hoe belangrijk het is om goed toe te lichten waarom ik iets vind. Als jury proberen we de kijker mee te nemen in hoe wij een schilderij beoordelen, waardoor zij hopelijk met een andere blik naar het werk gaan kijken.”
Kun je daar een voorbeeld van noemen?“In de aflevering over liefde was Robert ten Brink te gast. Toen de camera uit was, legde ik hem uit waarom ik een bepaald portret zo goed vond. Het schilderij kwam misschien wat onaf over, maar het gezicht was heel mooi en met Rembrandt-achtige trucjes geschilderd. Uiteindelijk zei Robert: ‘Nu je dit zo uitlegt, begin ik het ook mooi te vinden.’”
Wat vind jij dat de gast-BN’ers aan het programma toevoegen?“Ik vond het leuk om te merken dat zij echt andere invalshoeken inbrachten. Zo wees oud-kickbokser Remy Bonjasky me erop dat de houding van een bokser in een schilderij over beweging niet realistisch was. Karin Bloemen verwees in de aflevering over kleur naar de manier waarop zij de campagneposters voor haar voorstellingen maakt. De BN’ers bieden vanuit hun expertise dus echt een meerwaarde.”
Project Rembrandt is vanaf 24 maart 2024 iedere zondag rond 20:23 uur te zien bij NTR op NPO1.
