Vanavond is de finale van Heel Holland bakt. Daarin proberen Nicole, Maroeska en Anna er iets moois van te bakken. Maar Max zendt ook de Nederlandse, Britse en Australische versie uit van het programma. Daarin zie je vooral veel overeenkomsten.
Een grote tent (Engeland, Nederland), of schuur (Australië). In strakke rijen opgestelde bakstations, en kloppende, mixende, bakkende, roerende en vooral zwetende kandidaten. Dat hebben alle edities in ieder geval gemeen.
The great British bake off
The great British bake off is de oerversie. Het is een van de meest succesvolle Britse formats ooit. De finale van 2016 trok maar liefst 16 miljoen kijkers. Bakken werd een enorme hype in Groot-Brittannië door het programma, winkels merkten een scherpe stijging in de verkoop van bakproducten, bakboeken vlogen de winkels uit en (zelfs jonge) mensen stonden opeens in de rij voor bakclubs en kookscholen.
Food porn en gemoedelijkheid
Het geheim van het succes? Het kalme tempo, het food porn element - de taartjes, cakes en broodjes worden in alle edities zo in beeld gebracht dat het water je in de mond loopt - en de ‘lieve’ sfeer. Je ziet deze elementen terug in zowel de Nederlands, Britse als Australische versie.
Maggie Beer
André van Duin, Janny van der Heijden en Robèrt van Beckhoven passen perfect bij de doelgroep van Omroep Max. Niet meer piep, een vleugje humor, maar echt vilein wordt het nooit. Het Australisch jurylid Maggie Beer, type lieve oma - past ook in die traditie. Zelfs de normaal best wel grofgebekte comédiennes Claire Hooper en Mel Buttle, die in Australië jeugdig door het beeld stuiteren, houden het netjes.
Noel Fielding van The great British bake off oogt met zijn woeste kapsel, ooglijntjes en bizarre outfits als een buitenbeentje. Hij loopt rond met een taartdeksel op zijn hoofd, gaat op de grond liggen en vergelijkt een baksel met een giftige rups. En toch blijft ook hij lief.
Bin Gate
Instortende taarten, cakes die niet willen rijzen, een pudding die langs een been druipt of brooddeeg dat op de grond belandt. De drie bakshows drijven natuurlijk ook op zalige misbaksels en ovenstress. De Britse kandidaat John Whaites stopte per ongeluk zout in zijn rum baba in plaats van suiker. Kandidaat Iain Watters ontplofte toen zijn ‘baked Alaska’ (omelette sibérienne) instortte. Hij beschuldigde een medekandidaat van sabotage, smeet zijn baksel in de vuilnisbak en rende de tent uit. Deze gebeurtenis staat sindsdien bekend als Bin Gate.
Maroeska
Heel Holland bakt had bij de start van dit seizoen ook een relletje, in de persoon van kandidaat Maroeska. Haar deelname veroorzaakte een storm aan ophef over oneerlijke concurrentie. Met een succesvol kookboek en ruime ervaring in de catering, kon ze toch geen amateurbakker zijn!
Bakkersroem
Winnen is een grote eer, maar of het nou meteen eeuwige roem oplevert, mwah. Dat verschilt duidelijk per land. Hans Spitsbaard - u weet wel, die student bij zijn oma woonde - werd na de winst als een popster onthaald in zijn woonplaats Ede. Hij maakte een kookboek, en stopte met zijn studie om bakker te worden. Annemarie Pronk geeft bakworkshops, Rutger van den Broek bracht vijf bakboeken uit en Menno de Koning won de Nationale Eettest van BNN. De Australische Olivia McMahon, een serveerster uit Brisbane, kon eindelijk haar gedroomde eigen taartjesbedrijf beginnen.
Nee, dan Nadiya Hussain, winnares van het zesde seizoen van The great British bake off. Zij tekende een contract bij de BBC, presenteerde meerdere kookprogramma’s en mocht een cake bakken voor de 90ste verjaardag van koningin Elizabeth.
Spin-offs
Een succesvol format wordt natuurlijk gekopieerd. In Groot-Brittanie is er een hele rits spinoffs: Junior bake off, bake off: The professionals, The great British bake off Masterclasses. Ook zijn er celebrity versies waarin bekende Britten met hun bakkunsten geld ophalen voor een goed doel. In Nederland zagen we Andre van Duin en Janny van der Heijden terug in De nieuwe lekkerbek.
Eigen ingrediënten eerst
In alle landen kicken de makers op het gebruik van plaatselijke ingrediënten. Hollandse bakkers storten zich op Oudhollandse oubliewafels, klassieke appeltaart, Groningse poffert en Friese oranjekoek. De Aussies gebruiken ingrediënten waar je echt nog nooit van hebt gehoord: quandongs, muntries en kumquat krumble. De Britten hebben een geheel eigen baklingo: Bap (broodje), saucy puds (lavacake) en fairy cakes (kleine cupcakes).
Soggy bottoms
Op de een of andere manier vraagt taartjesbakken – met al die spuitzakken en spullen die maar niet willen opstijven - om dubbelzinnige of flauwe opmerkingen, ook dat is wereldwijd hetzelfde. Onze André kan er ook wat van: ‘Ik sta hier naast de Heel Holland bakt tent, oh nee het is Janny’. En mergpijpjes zijn ‘wat-zijn-ze-erg-pijpjes’. Dankzij The great British bake off werd soggy bottoms (ongare taartbodem) in Groot-Brittannië een nationaal begrip. Overigens liep het daar zo uit de hand met dubbelzinnige opmerkingen, dat de makers de stoute kwinkslagen dit jaar in de ban deden.