Tekst: Ernest Marx
Tot 25 jaar geleden was het nooit in Antoinette Hertsenberg opgekomen om iets voor televisie te doen. Ze groeide op in het bosrijke Apeldoorn, het tv-wereldje stond in alle opzichten mijlenver van haar af. Dat veranderde in 1994. Ze schoof als gast aan bij Paul Witteman in het actualiteitenprogramma NOVA. Destijds werkte Antoinette voor de Dierenbescherming. Tijdens de live-uitzending veegde ze in een directe confrontatie de vloer aan met een keurige meneer van de jagersvereniging. Dat bleef in Hilversum niet onopgemerkt.
“Ik weet nog precies hoe dat ging,” zegt Antoinette. “We waren een campagne gestart waarmee we tienduizend gulden uitloofden voor tips over jachtpartijen. Mensen konden ons bellen. Twee inspecteurs gingen dan op pad om die plezierjagers vast te leggen op camera. Ik was de campagneleider en daarom nodigde NOVA mij uit. Ik weet nog dat ik helemaal niet zenuwachtig was, toen ik in die tv-studio zat. Ik dacht vooral: dat jagen is zo belachelijk, het moet eens afgelopen zijn!”
En vervolgens nam u de regie volledig over van Paul Witteman.
“Nou, dat weet ik niet, hoor. Gerard Baars, de toenmalige programmadirecteur van de TROS die na de uitzending contact met me opnam, heeft weleens gezegd: ‘Witteman was nergens meer te bekennen.’ Maar volgens mij stelde hij prima vragen, ik was alleen erg aanwezig. Ik geloof dat mijn opponent van de jagersvereniging heel hoffelijk was en dacht: ik laat dames uitpraten. Andersom was dat anders. Ik ging als jonge blonde vrouw nogal tekeer tegenover die wat oudere grijzende heer. Dat had op tv natuurlijk een grappig effect. Daarna belde Gerard: ‘Jij moet iets op televisie gaan doen!’ Hij vroeg me als presentator voor Radar, een nieuw consumentenprogramma.”
En deze week bestaat Radar alweer 25 jaar.
“Er zijn niet veel programma’s die zo lang meegaan. Laat staan dat ze al die tijd dezelfde presentator hebben. En het feit dat we er als redactie nog steeds zo veel zin in hebben, is heel bijzonder. Dat maakt dit jubileum zeker een heuglijk feit.”
Klopt het dat u in al die tijd slechts drie keer verstek liet gaan?
“Twee keer. Vanwege mijn zwangerschap van mijn jongste kind, hij is inmiddels negentien. Hij kwam in februari ter wereld, midden in het televisieseizoen, dus ik heb toen twee weken zwangerschapsverlof genomen. Daarna presenteerde ik wel weer, alleen draaide ik even niet als fulltime eindredacteur mee. De eerste paar weken nam ik de baby gewoon mee naar de studio. Mijn visagiste vond het helemaal geweldig om op te passen zodra de uitzending begon. Overigens zijn mijn andere twee kinderen buiten het tv-seizoen geboren. Dat was iets beter geproduceerd, haha.”
Wat is er in al die jaren aan de aanpak veranderd?
“Niet veel. In de basis komt het nog steeds hierop neer: stel, jij hebt een conflict met een verzekeraar. Het kantoorpand is een soort moderne kathedraal met indrukwekkend hoge plafonds, glimmende vloeren en een blinkende balie. Als je daar binnenloopt voel jij je al klein en nietig en je weet dat er een batterij juristen klaar zit om het tegen jou op te nemen. Wat kun je beginnen?”
Radar schrijven!
“Wij zoeken mensen met hetzelfde probleem. Soms zijn het er een paar, soms tientallen of zelfs honderdduizenden, zoals bij de woekerpolisaffaire waaraan wij veel aandacht hebben besteed. Doordat wij zo’n conflict bovendien voor de camera zichtbaar maken, kunnen wij het enorme machtsverschil tussen zo’n bedrijf en de eenling gelijktrekken. Opeens zitten de grote mensen wel aan tafel om tekst en uitleg te geven.”
Heeft u privé weleens consumentenakkefietjes?
“Als mijn wasmachine kapotgaat en er komt thuis een reparateur aanlopen, dan krijg ik uitstekende service, zodra hij mij ziet. Ik hoef maar een wenkbrauw op te trekken of ze schieten al in de stress.”
Maakt u dat letterlijk zo mee?
“Ja, dat gebeurt weleens. Dan zie ik een reparateur op een holletje weer naar buiten gaan om met de baas te bellen: ‘Ik sta hier nu bij de klant, en je raadt nooit wie het is…’ Persoonlijk heb ik, na al die jaren Radar, heel weinig last van slechte service, maar ik begrijp heel goed hoe het voelt als een ander daar wel last van heeft. Daarom kan ik in de uitzending soms fel worden. Dat ligt ook aan wie er tegenover me zit. Wij geven bij Radar iedereen een eerlijke kans om zichzelf te verdedigen. Bedrijven mogen live vertellen wat er niet goed ging en hoe dat zo is gekomen. Maar als iemand mij met een kluitje in het riet probeert te sturen of de consumenten niet serieus neemt…”
U heeft weleens gezegd dat u die felheid van uw moeder heeft.
“Zij was verpleegkundige en werkte op een gegeven moment in een bejaardenhuis. Als ze vond dat het die mensen aan iets ontbrak of zij niet goed voor ze kon zorgen, maakte ze daar werk van. Daar vertelde ze thuis tijdens het avondeten weleens over. Als mijn moeder het ergens niet mee eens was of onrecht ervoer, liet ze niet los voordat ze haar doel had bereikt. Mijn felheid herken ik van haar.”
U maakte in 1994 uw tv-debuut als voorvechter van de natuur. Waarom heeft u nooit programma’s in dat genre gemaakt?
“Het kwam nooit op mijn pad. Maar weet je, ik kook ook heel graag, maar ik heb niet de behoefte om een kookprogramma te maken omdat andere mensen dat veel beter kunnen. Wat ik nu doe, past mij als een jas; zowel Radar als Dokters van morgen, wat voor mij ook een hoogtepunt is in mijn tv-carrière. Voor mij persoonlijk is de natuur wel heel belangrijk. Ik groeide op in Apeldoorn en dat grenst aan de bossen. Als student ging ik in Den Haag wonen. Toen vond ik het leuk in de stad; je hebt je vrienden en je school in de buurt. Daarna bedacht ik toch vrij snel: ik wil weer bij die bomen wonen. Dus zijn mijn man en ik na ons trouwen midden op de Veluwe gaan wonen.”
Wat trekt u daar vooral?
“De natuur heeft iets magisch. Als ik na een uitzending ’s avonds laat thuiskom en ik rijd bij ons het pad op, doe ik altijd even het groot licht aan. Als ik mazzel heb staan er een paar edelherten. Elke keer dat ik ze zie, staat mijn hart even stil. Het blijft schitterend. Dat heb ik ook als ik bij ons de achtertuin uitloop, zo het bos in. In de herfst is het prachtig, als het zonnetje schijnt en er wat flarden mist in de lucht hangen. Maar elk jaargetijde heeft zijn charme. Ik kan eindeloos van die prachtige natuur genieten.”
Radar, maandag - NPO 1 • 20.35 uur
