Een camera boven een stuk vlees waarin een tijger hapt of ijsbeerwelpjes in hun rustvertrek. Het echte leven in de dierentuin zit vol beelden vanuit bijzonder perspectief. “De kijker komt dichterbij dan ooit.”
Tekst: Carlijn Schepers
Een olifant is van zichzelf al immens, maar gezien door een camera op de grond is hij kolossaal. Olifant Tooth in Ouwehands Dierenpark in Rhenen is een van de hoofdrolspelers in de serie Het echte leven in de dierentuin. De normaal zo vriendelijke reus is chagrijnig. Hij is in de must, oftewel de periode waarin hij zich wil voortplanten. De opspelende hormonen geven Tooth een kort lontje. Het is dus niet zo verrassend dat hij in het volgende fragment een camera van de muur beukt.
Drone
De serie zit vol met beelden vanuit bijzondere standpunten. Zo zijn camera’s verstopt in bomen, vogelhuisjes en in nachtverblijven. Een drone filmt de dieren van bovenaf. “Door deze unieke perspectieven zie je hoe het leven van de dierentuinbewoners er echt uitziet”, vertelt producent Edwin Mast. “Sommige camera’s hangen op ooghoogte van de dieren of in vertrekken die bezoekers niet te zien krijgen. Daardoor komt de kijker dichterbij dan ooit.”
Een jaar
Het duurde bijna een jaar om de serie te filmen. Dieren laten zich nu eenmaal niet sturen. “Dat wilden we ook helemaal niet”, zegt Edwin. “Het draait om het échte leven in de dierentuin: wat gebeurt er als de toegangspoorten sluiten? Het vergde wel ongelofelijk veel geduld, we hebben zo veel materiaal opgenomen. Eigenlijk was het een soort militaire operatie.”
Reuzenpanda's
Vooral de twee reuzenpanda’s die in 2017 vanuit China naar de dierentuin in Rhenen kwamen, lieten het camerateam lang wachten. “We hebben maandenlang gepost bij hun vertrekken. Panda’s zijn best lui, ze willen niet veel meer dan bamboe eten. Maar we kunnen het programma niet volstoppen met bamboe etende panda’s. Voordat er een keer interactie was tussen het mannetje en het vrouwtje, waren we weken verder.”
Geen last van de opnames
Naast het feit dat de dieren zich niet aan planningen houden, moesten de makers ook hun welzijn in acht nemen. José Kok, manager zoölogie, onderzoek en educatie, zag daarop toe. “De dieren mochten op geen enkele manier last hebben van de opnames”, zegt ze. “De dierentuin draait om hen. Dus ik zocht continu naar de balans tussen mooie beelden maken en de dieren niet storen.”
Olifant op camera
De plaatsing van de camera’s was daarbij belangrijk. Ze moesten hoog of goed verstopt in een kastje hangen. “Apen en beren bijvoorbeeld kunnen goed klimmen. Als ze bij een camera komen, gaan ze hem onderzoeken. Het moest dus veilig zijn, voor de dieren én het filmmateriaal.” Toch konden ze niet voorkomen dat er een camera sneuvelde. Een van de olifanten ging erop staan. “We moesten er wel een beetje om grinniken”, vertelt José. “Dat hadden we kunnen verwachten van een olifant.”
Paren
Sommige dieren vereisten een speciale behandeling, zoals de panda’s. “Normaal wisselen we bij programma’s vaak van cameraploeg, maar bij de panda’s was er een vast team”, zegt Edwin. “Bij hen draaide het in die periode namelijk om het paren, daarvoor worden ze helemaal klaargestoomd. En elke kleine verandering kan dat proces verstoren.” De dieren waren inmiddels gewend aan de geuren van de filmers. “Steeds nieuwe geuren om hen heen zorgen voor onrust.”
Ringstaartmaki's
De serie volgt een stuk of dertig dieren. Per aflevering zijn er grotere verhalen, afgewisseld met korte fragmenten. Zo krijgen de ringstaartmaki’s een nieuw mannetje. “We hebben een groep vrouwtjes met één mannetje, maar dat is hun neef. Dus er moest een nieuwe bij om voor nageslacht te zorgen”, vertelt José. “Maar bij deze apensoort zijn de vrouwtjes de baas, dus een nieuw mannetje introduceren gaat niet zonder slag of stoot. Daarbij kunnen flinke gevechten uitbreken.”
Ruzies en liefde
Edwin hoopt dat Het echte leven in de dierentuin hier net zo’n succes wordt als het origineel in Engeland. “Want niet alleen de bijzondere manier van opnemen maakt het programma speciaal. Ook hoe herkenbaar het is. Er komen allerlei grote, menselijke thema’s langs bij de dieren: leven en dood, nieuwe liefdes, ruzies, conflicten, rouw, geboortes. En dat zie je allemaal alsof je er met je neus bovenop zit.”
Het echte leven in de dierentuin | zondag | NPO 1 | NTR | 21.20 uur