Hoge bloeddruk, slecht slapen, hoofdpijn: veel Nederlanders hebben last van stress. Daarover gaat het in het Nationaal stressdebat. Willem van Rhenen, hoogleraar en bestuurder Arbo Unie, is een van de experts die aanschuiven.
Tekst: Carlijn Schepers
Hoe hoog is het stressgehalte van Nederlanders?
“Best hoog. Zeker een kwart van de Nederlanders heeft regelmatig stressklachten. En 16 procent is uitgeput van de stress. Onder jongeren is dat zelfs 20 procent. Deze mensen met burn-outklachten zijn heel moe, hebben weinig energie en komen tot weinig zaken. Dat baart velen zorgen, want de afgelopen twintig jaar is het burn-outpercentage is ons land verdubbeld.”
Wat is de oorzaak van stress?
“Eerder dachten we vooral dat stress kwam door een teveel aan iets: een te grote stapel werk, teveel druk, oplopende deadlines. Maar moderne theorieën leggen de oorzaak meer bij het ontbreken van de vervulling van drie menselijke behoeften. Namelijk: mensen moeten zich vaardig genoeg voelen om hun werk te kunnen doen. Daarvoor moeten ze geschoold blijven of zijn. Ook autonomie is belangrijk. Verantwoordelijkheid voelen en ruimte krijgen om werk te doen waar je achter kan staan. Als laatste speelt het gevoel ergens bij te horen een grote rol en of je thuisfront, collega’s en leidinggevende je steunen. Het ontbreken van een of meerdere van dit soort hulpbronnen in je werk vergroot de kans op stressklachten.”
Wat is de oplossing?
“Het zou goed zijn als mensen zich eerder bewust worden van stresssignalen. Dat kan al een simpel griepje zijn, omdat door stress je weerstand vermindert. Ook van moeheid denken mensen vaak dat ‘het er gewoon bij hoort’. Maar dit kunnen allemaal rinkelende alarmbellen zijn. Zorg vervolgens dat je de situatie verandert. Waar heb je behoefte aan: meer vaardigheden, autonomie of steun? Kun je dat niet krijgen, zoek dan ander werk. Dat klinkt misschien rigoureus, maar is wel nodig. Na een burn-out teruggaan naar dezelfde omgeving put meestal alleen maar meer uit.”
Nationaal stressdebat | dinsdag | NPO 2 | Omroep MAX | 20.25