Waar de een thuis regeert met ijzeren hand, laat de ander het opvoeden juist ‘lekker los’. Maar welke manier van opvoeden werkt het beste? In het nieuwe EO-programma De opvoeders geven vijf gezinnen een inkijkje achter hun voordeur. Een van hen is het gezin Elabeidi. Wij spraken met moeder Randa.
Opvoeden is een eervolle taak, maar ook een ingewikkelde puzzel waarin iedereen weleens flink de mist ingaat en die elke ouder anders invult. In De opvoeders geven vijf gezinnen hun opvoedmethode prijs. Een cameraman en kleine camera’s op diverse locaties in huis registreren hoe het er achter de voordeur aan toegaat. Gezinstherapeut Steven Pont kijkt mee en geeft er zijn commentaar op. Daarnaast reageert een panel van ruim honderd Nederlandse opvoeders op de opvoedkwesties. Zouden zij hetzelfde handelen of situaties juist anders aanpakken?
Shaima, Dima, Rana
Een van de gezinnen is de familie Elabeidi uit Waddinxveen, bestaande uit moeder Randa, vader Samir en hun drie dochters Shaima (14), Dima (11), en Rana (6). Samir werkt fulltime als accountmanager op een uitzendbureau, Randa is persoonlijk coach. “Ik help mensen om meer zelfvertrouwen te krijgen. Ik leer ze hun eigen keuzes maken en een leven te leiden waar zij naar verlangen.” Ze is ervaringsdeskundige. De in Nederland geboren Randa heeft Jordaanse roots. “Door mijn strenge opvoeding heb ik nooit geleerd om mijn eigen keuzes te maken. Ik leidde een leven zoals mijn familie dat het liefst zag en niet hoe ik dat wilde.” Dat uitte zich ook in de opvoeding van haar drie dochters. “Net als mijn moeder was ik vrij autoritair en dominant naar mijn kinderen, terwijl ik dat helemaal niet wilde. Ik wilde ze juist vrijheid en ruimte geven.” Jarenlange therapie maakte haar zelfverzekerder en zorgde ervoor dat ze een mildere moeder werd. “Mijn kinderen zijn daardoor ook veranderd. Ze voelen zich vrijer, hebben meer zelfvertrouwen en staan positiever in het leven. Ik stimuleer ze om hun dromen te verwezenlijken. Nog belangrijker vind ik het dat ze zich veilig en prettig voelen thuis, zichzelf kunnen zijn en dat ze met alles bij ons terecht kunnen. Dat doen ze ook. Ze zijn zo open en eerlijk; ze vertellen alles.”
Te vaak op de iPad
Maar misschien is ze wat in die mildheid doorgeschoten, vraagt ze zich dikwijls af. “Ik vind het moeilijk om consequent te zijn en grenzen te stellen. Dat komt omdat ik een gevoelsmens ben; ik leef in het moment. Ik ben ook niet zo van de regels, vind dat kinderen al zoveel moeten. Maar daardoor zitten ze wel té vaak op de iPad en helpen ze nauwelijks mee in het huishouden. Als ze vervelend zijn, blijft het vaak bij waarschuwen. Ik dreig wel met straf, maar voer die nooit uit. Op een gegeven moment hebben ze dat natuurlijk door. Ze gaan je uittesten, grenzen verleggen. Mijn man is wat strenger en consequenter. Naar hem luisteren ze vaak wel.” Waar ze ook tegenaan loopt, is haar multiculturele achtergrond. “Mijn man (half-Libisch, geboren in Nederland, red.) en ik zijn behoorlijk vernederlandst en vrij modern. Dat botst wel eens met de ouderwetse opvattingen van onze familie. Zeker omdat wij drie dochters hebben, die worden in onze cultuur veel strenger opgevoed. Dat vinden wij best moeilijk. Je wilt niet dat je familie kritiek op jouw opvoedmethode heeft, maar ondertussen wil onze oudste dochter wel naar feestjes en met jongens omgaan.”
Ingewikkeld
Door mee te doen aan De opvoeders wil Randa de kijker een inkijkje geven in haar gezinsleven en laten zien hoe ingewikkeld opvoeden soms is. “Iedereen moet daarin zijn eigen weg vinden. Je kan het nooit perfect doen. Ook ik maak fouten. Ik hoop dat we andere ouders kunnen inspireren.” Van de aanwezige camera’s heeft ze nauwelijks iets gemerkt. “In no time was ik aan ze gewend. Voor mijn man was dat anders. Die heeft zich wel ingehouden. Normaal gesproken komt hij altijd uitgelaten thuis van werk, nu was hij veel serieuzer. Jammer, want dat maakt hem juist zo’n leuke vader.” Hoe hebben de kinderen het ervaren? “De middelste vond het fantastisch. Zij wil actrice worden en dolgraag op tv. De oudste was vooral bezig met haar uiterlijk; die is bang dat ze er niet uitziet op tv. De jongste vond het best heftig. Ze deed het heel goed, maar soms werd het haar te veel.” Net als de kijker ziet ze straks de beelden voor het eerst. “Ik ben benieuwd. We worden natuurlijk behoorlijk met onszelf geconfronteerd. Ik weet dat ik bepaalde situaties niet goed aanpak. Als je dat met eigen ogen ziet, word je daar wel meer bewust van. Misschien leidt het tot verandering. Ik merk nu al dat ik iets consequenter ben.”
De opvoeders, maandag - NPO 1 • 22.10