Paul Witteman buigt zich over de vraag hoe we een beetje gelukkiger kunnen worden. Hij probeert in Witteman ontdekt: het geluk de aangeraden methodes zelf uit.
Door: Bea Kastrop
In Witteman ontdekt: sleutelen aan de mens onderzocht Paul Witteman de laatste ontwikkelingen op het gebied van bionische hulpmiddelen, die lichaamsdelen kunnen ondersteunen of zelfs vervangen. Witteman ontdekt: het geluk is een logische opvolger, vindt hij. “Als je op allerlei manieren probeert om ouder te worden, dan is de volgende vraag hoe je ervoor kunt zorgen dat je gelukkig bent of blijft. Daar kun je mensen voor inhuren: yogaleraren, mindfulnessleraren, neurologen die chemisch geluk creëren en niet te vergeten vertegenwoordigers van religies. Hun methodes kon ik in principe zelf uitproberen. Nu ben ik een vrij gelukkig mens, en dan is een verhoging van het geluksgevoel moeilijker te bereiken dan bij iemand die diep in de put zit. Als mensen dán om je heen gaan staan om je te helpen, schiet je geluksgevoel sneller omhoog.”
Yoga en stand-up comedy
Net als in de vorige serie is er in elke aflevering een gesprek met een wetenschapper en met ervaringsdeskundigen. Het verschil is dat Witteman nu zelf te zien is in de filmpjes waarmee de gesprekken worden gelardeerd. Dus krijgen we Witteman en yoga, Witteman en stand-up comedy, Witteman en mindfulness… Combinaties die je niet meteen – en trouwens ook niet na enig nadenken – voor je ziet. Tenminste niet met een serieuze Witteman. “Ik had mezelf, de redactie en de omroep beloofd dat ik niet zou proberen die mensen op een al te kritische journalistieke manier onderuit te halen. Dat heeft ook geen zin en het is niet informatief. Dus ik ben er blanco ingegaan, voor zover dat kan. En die mensen vonden mij allemaal ontzettend aardig.”
Tuinieren bij vluchtelingen
Dat op zich lijkt al een opsteker voor een kritische journalist. Het is immers prettig om aardig gevonden te worden. Net zoals samen dingen doen fijn is en iets voor een ander doen ook. “Ik ben in de aflevering over religie samen met mensen van een evangelische groep gaan tuinieren bij vluchtelingen… Dat verzin je toch niet? Maar zij verzonnen dat wel en daar heb ik aan meegedaan. Ik heb daar met een schep plantjes in de grond gestopt en die mensen uit Irak vonden dat heel leuk. Dat is geluk ontlenen aan het feit dat mensen jou waarderen. Maar op zich is aardig gevonden worden niet meteen de bijbel voor geluk.”
Geluksprofessor
Veel stelliger kun je zeggen dat angst geluk behoorlijk in de weg kan staan. In aflevering 1 ontvangt Witteman de Belgische geluksprofessor Leo Bormans, die de nadruk legt op het overwinnen van je angsten; jezelf uitdagen om de dingen te doen waarvan je denkt dat je ze niet kunt. Witteman: “Omdat dan blijkt dat je het best kunt en dat je angst dus onterecht was.” In dat kader trad Paul Witteman op als stand-up comedian in theater Toomler in Amsterdam; het hol van de leeuw, want het thuishonk van het stand-up-gezelschap Comedytrain. “Leuk zijn is namelijk iets waar ik bang voor ben. Ik bewonder het heel erg als mensen geestig en ad rem zijn. Die vergelijking wil ik niet aangaan en dan houd ik mijn mond. Maar het ging erg goed in Toomler, dus ik schoof een stukje op richting zelfvertrouwen. Zo zijn er wel meer dingen geweest.”
Mindfulness
In de mindfulness-aflevering zien we Witteman geconfronteerd worden met een andere angst, namelijk zijn hoogtevrees. Die gaat hij te lijf met het mindfulness-credo dat ‘alles maar een gedachte is’. En zo loopt hij met de trainster naar de rand van de Euromast… Het
is letterlijk en figuurlijk op het randje van waartoe hij bereid was, vertelt hij.
Religie
Of hij gelukkiger is geworden laten we nog even in het midden, maar dat praktijkervaring soms een verrassende aanvulling kan zijn op gesprekken, heeft Paul Witteman in dit programma aan den lijve ondervonden. “Ik heb gemerkt dat heel veel mensen rondlopen met interessante ideeën over hoe je je plek kunt vinden in het bestaan. Bijvoorbeeld door je het idee te geven dat het bestaan zin heeft. Religie is daar wel de belangrijkste methode voor. En hoewel ik atheïst ben, ben ik toch wel enigszins onder de indruk van zo’n hal in Veenendaal waar op zondagochtend vierduizend mensen naartoe komen en daar zichtbaar gelukkiger door worden. Ik reed na zo’n dienst naar huis en ik had de pest in. Eerst dacht ik: dat is ook maar een gedachte. Dat bleek niet zo te zijn. Toen dacht ik: wat zou daar dan achter zitten? En de conclusie was: ik ben gewoon jaloers. Dat zij dat hebben en ik niet. Ironie helpt dan ook niet meer.”•
Witteman ontdekt: het geluk vanaf vrijdag 25 november, 21.05 • NPO 2
