Films over de Tweede Wereldoorlog zijn er in overvloed, maar de gebeurtenissen in het Nederlands-Indië van net daarna zijn grotendeels genegeerd in het Nederlandse filmlandschap.
De Oost
Waar velen hun vingers niet aan het beladen onderwerp durven te branden, ging regisseur Jim Taihuttu (Rabat en Wolf) die uitdaging wel aan met De Oost. Dat doet hij gelukkig niet met fluwelen handschoenen, waardoor het een confronterende film is.
Soldaat Johan (Martijn Lakemeier) wordt in 1946 naar Nederlands-Indië uitgezonden. Daar raakt hij in de ban van de beruchte kapitein Raymond Westerling (Marwan Kenzari). Daarbij vervaagt de lijn tussen goed en kwaad.
Feilloos is de film niet: door het perspectief vanuit een Nederlandse soldaat blijven de slachtoffers onderbelicht in het gedramatiseerde verhaal.
Toch is het een gedenkwaardige film, alleen al omdat die een zeldzaam kritische inkijk geeft in een van de zwartste bladzijden uit de Nederlandse geschiedenis.
Controversieel
De Oost was al voor controversieel voordat die in de bioscopen te zien was. De Federatie Indische Nederlanders (FIN) uitte kritiek na het uitkomen van de eerste trailer.
De film zou volgens hen de waarheid geweld aan doen. De militairen zouden als een soort nazi’s worden neergezet.
Ze spanden zelfs een kort geding aan. Er zou een duidelijke disclaimer over het fictieve karakter van de film aan de film toegevoegd moeten worden.
De rechter besloot dat dit niet nodig was.