Tekst: Ernest Marx
In de documentaire Ellie aan de verkeerde kant, die oud-politieagente Ellie Lust voor Avrotros heeft gemaakt, staat het onderwerp anti-homogeweld centraal. Lust praat onder meer met een dader en slachtoffers van anti-homogeweld in Nederland. Makkelijk was dat niet. Lust: “Dat kwam vooral omdat het lastig was om betrokkenen te vinden die er überhaupt over wilden praten. Ten eerste willen ze liever niet met hun verhaal op tv. Maar door mee te werken zouden slachtoffers ook die traumatische ervaring herbeleven. Ik ga namelijk met ze terug naar de plek des onheils: wat is er hier precies gebeurd?”
Lees ook:
Met honkbalknuppel geslagen
In de documentaire vertellen uiteindelijk drie slachtoffers hun verhaal. Een ervan is een man die als tiener met een honkbalknuppel in elkaar werd geslagen vanwege zijn seksuele geaardheid. “Dat is twaalf jaar geleden gebeurd. Maar die man heeft daardoor straatvrees ontwikkeld. Kun je nagaan wat voor een blijvende impact zoiets kan hebben!”
Roze in Blauw
Tijdens haar politieloopbaan zette Ellie Lust zich volop in voor Roze in Blauw. Dit is een team binnen de Nederlandse politie met agenten die affiniteit hebben met de Pride-gemeenschap. Of er zelf toe behoren, zoals Lust, die alweer veertien jaar getrouwd is met haar vrouw Boukje. Het team is 24 uur per dag bereikbaar voor incidenten rond geaardheid of genderidentiteit. “Ik heb in mijn carrière heel veel slachtoffers van anti-homogeweld voor me gehad. En ook daders. Maar ik kan er nog steeds niet bij dat je iemand beledigt, bedreigt of in elkaar slaat alleen maar omdat diegene anders is dan jij. Misschien vind je het walgelijk om twee mannen te zien zoenen. Dat mag. Maar waarom moet dat uitmonden in ernstig geweld?”
Johan Derksen
Lust spreekt in de documentaire ook deskundigen, zoals een onderzoeker en een advocaat die slachtoffers van anti-homogeweld bijstaat. Daarnaast zit er een bekende Nederlander in, die in geen van deze categorieën valt: voetbaljournalist Johan Derksen. “Ik zal zeker niet zeggen dat Derksen verantwoordelijk is voor anti-homogeweld. Maar hij voedt wel een bepaald sentiment doordat hij op tv zo uitgesproken is over dit onderwerp. Hij vindt namelijk dat homo’s gewoon niet zo moeten zeuren.”
Pittig gesprek
Lust zocht Derksen thuis op. Het werd een pittig gesprek. “Ik ben natuurlijk persoonlijk betrokken bij dit onderwerp, want uiteindelijk gaat het ook over mij. Ik had gehoopt dat hij een-op-een misschien wat genuanceerder zou zijn. Daarvan was geen sprake. Ik ben bang dat Derksen verwoordt wat bij heel veel mensen leeft. Hij vindt dat elke homo gewoon uit de kast moet komen: ‘Zeg het nou maar gewoon, dan ben je ervan af. Ze moeten niet zo zeuren met hun huilverhalen.’ Maar hij realiseert zich niet dat je als homo of lesbienne in je leven wel duizend keer uit de kast moet komen. In elke nieuwe situatie of context weer; een nieuwe baan, je sportomgeving of de kroeg… De slachtoffers die ik voor deze documentaire sprak, waren ook allemaal uit de kast. Veel mensen houden daarom hun geaardheid dus liever verborgen. Want blijkbaar is het ook in Nederland nog steeds niet overal veilig genoeg om open te kunnen zijn over wie je bent.”
Ellie aan de verkeerde kant zie je maandag om 21.15 uur op NPO 3 bij AVROTROS.