Vanaf het moment dat we ontwaken tot het moment dat we gaan slapen is onze smartphone binnen handbereik. We spenderen uren voor het scherm, of het nu op onze laptop, onze tablet of onze smartphone is. De voordelen zijn onmiskenbaar, maar hoe zit het met de nadelen van ons digitale leven? Met andere woorden, wat zijn de fysieke en mentale gevolgen van onze digitale levensstijl? In dit artikel vertellen we er alles over.
De fysieke gevolgen van ons digitale leven
Lange uren voor de computer of eindeloos scrollen op je smartphone kan leiden tot heel wat gezondheidsproblemen.
Een van de meest voor de hand liggende gevolgen is de impact op onze ogen. Langdurig staren naar een scherm kan leiden tot droge ogen, vermoeidheid en zelfs problemen zoals bijziendheid. Het blauwe licht van onze schermen kan bovendien je slaap verstoren door de productie van melatonine te onderdrukken, wat op zijn beurt kan leiden tot slapeloosheid en vermoeidheid overdag.
Maar het zijn niet alleen onze ogen die lijden onder ons digitale leven. Onze houding wordt ook beïnvloed door langdurig gebruik van smartphones en computers. Uren spelen op Leeuwslots, eindeloos scrollen op Instagram, ... : het voortdurend voorover buigen om op je smartphone te kijken, kan spanning veroorzaken in je nek, schouders en rug. Deze aandoening staat beter bekend als 'smartphone-nek' en kan op lange termijn zelfs leiden tot chronische pijn en rugproblemen.
Bovendien kan overmatig gebruik van digitale apparaten leiden tot een sedentaire levensstijl. Mensen spenderen zoveel tijd aan scrollen, typen en swipen dat ze minder geneigd zijn om te bewegen en te sporten. Dit gebrek aan lichaamsbeweging kan leiden tot heel wat gezondheidsproblemen, waaronder obesitas, diabetes type 2 en hartziekten.
Het zijn trouwens niet alleen volwassenen die worden getroffen door de fysieke gevolgen van ons digitale leven. Kinderen brengen steeds meer tijd door voor het scherm, niet alleen voor entertainment, maar ook in de klas. Dit kan een negatieve invloed hebben op hun motorische vaardigheden en spierkracht. Bovendien kan overmatig schermgebruik op jonge leeftijd leiden tot oogproblemen en slaapproblemen op latere leeftijd.
Wat is de oplossing?
Gelukkig zijn er voldoende oplossingen om de negatieve gevolgen van ons digitale leven te verminderen. Pauzeer regelmatig en kijk weg van het scherm om de spanning op je ogen te verminderen. Ben je iemand die net voor het slapengaan gauw nog even op je smartphone kijkt, gebruik dan een blauwe licht filter om de schermverlichting aan te passen, zodat je oogspieren minder belast worden.
Daarnaast is het belangrijk om aandacht te besteden aan je houding. Probeer je apparaat op ooghoogte te houden om spanning in de nek en schouders te verminderen, en neem regelmatig pauzes om je spieren te strekken en te ontspannen.
Ten slotte is het essentieel om een gezond evenwicht te vinden tussen schermgebruik en lichaamsbeweging. Maak tijd vrij voor fysieke activiteiten zoals wandelen, fietsen of sporten, en moedig kinderen aan om buiten te spelen in plaats van alleen maar voor een scherm te zitten.
Ons digitale leven biedt veel voordelen, maar het is belangrijk om de fysieke gevolgen ervan niet te negeren.
De mentale gevolgen van ons digitale leven
Constante blootstelling aan schermen heeft niet alleen fysieke gevolgen, maar ook gevolgen voor onze mentale gezondheid.
Studies tonen aan dat overmatig gebruik van social media kan leiden tot gevoelens van isolatie, angst en depressie, vooral bij jongeren. De constante stroom van informatie en prikkels kan overweldigend zijn. Het gevoel altijd "aan" te staan en direct te moeten reageren op meldingen kan stress veroorzaken en zelfs leiden tot burn-out. Bovendien kunnen negatieve berichten en social media bijdragen aan gevoelens van onrust en angst, vooral als je je gaat vergelijken met anderen of geconfronteerd wordt met een stroom aan negatieve nieuwsberichten.
Onderzoek heeft aangetoond dat overmatig gebruik van digitale apparaten kan leiden tot slechtere concentratie. Dit komt doordat de hersenen gewend raken aan de snelle beloningen van digitale interacties, wat het moeilijker maakt om langdurig aandacht te schenken aan minder stimulerende taken. Bovendien kan het constant schakelen tussen nieuwsberichten, social media of andere apps leiden tot een verminderde productiviteit en een toename van mentale vermoeidheid.
Wat is de oplossing?
- Beperk je schermgebruik. Het klinkt simpel, maar dat is het niet altijd. Probeer bewust tijd vrij te maken zonder je smartphone of laptop. Je hoeft heus niet elke minuut van de dag 'aan' te staan. Als je ooit met het vliegtuig hebt gereisd, weet je dat een van de eerste dingen die mensen na de landing doen, het inschakelen van hun smartphone is. Ben je hier ook schuldig aan? Ga dan eens na hoeveel nieuws je echt gemist hebt tijdens deze paar uren. Heel weinig waarschijnlijk!
- Stel duidelijke grenzen. Stel specifieke tijden in waarop je geen toegang hebt tot je telefoon of computer. Eet bewust in plaats van tegelijkertijd te scrollen en neem je smartphone niet mee naar bed. Alle beetjes helpen.
- Ga voor een digitale detox. Ga op weekend zonder je smartphone. Geniet van de natuur, lees een goed boek of ga een goed gesprek aan. Het geeft je de mogelijkheid om even te resetten. Wedden dat je je daarna heel wat productiever voelt?
Door bewust te zijn van de impact die schermgebruik kan hebben op je lichaam en stappen te ondernemen om de gevolgen ervan te verminderen, kun je blijven genieten van een gezond en evenwichtig leven, ook in dit digitale tijdperk.
