Jeroen Spitzenberger (42) speelt een van de hoofdrollen in de nieuwe dramaserie Oogappels. Hierin worden vier gezinnen gevolgd waarin de ouders zo goed en kwaad het gaat hun puberkinderen proberen op te voeden.
Het ligt voor de hand om het gloednieuwe, tiendelige Oogappels te vergelijken met de humoristische dramaseries Gooische vrouwen en Divorce. Alle drie zijn ze geregisseerd door Will Koopman. En zowel in Divorce als in Oogappels speelt Jeroen Spitzenberger een van de hoofdrollen.
Toch is volgens de acteur deze nieuwe serie qua toon en sfeer niet helemaal te vergelijken met die eerdere grote tv-successen. “Al is het alleen om het simpele feit dat Oogappels een mozaïekvertelling is,” zegt Spitzenberger. “Je volgt als kijker vier verschillende verhaallijnen over puberleed en ouderstress. Het is drama met een lichte toon. Divorce of Gooische vrouwen, waarin ik een bijrolletje had, waren vaak echt over the top en dat is dit niet. Oogappels is serieuzer en gaat over hoe moeilijk het is om kinderen op te voeden.”
Wie speel jij hierin?
“Tim. Hij heeft een leuke, gezonde relatie met zijn vrouw en ze hebben een elfjarige zoon. Uit een eerdere relatie heeft Tim twee puberdochters die bij zijn ex-vrouw wonen. Tim is nogal chaotisch en inconsequent. Hij werk vanuit huis als freelance grafisch vormgever en is absoluut een leuke en sociale vader. Alleen weet hij als opvoeder niet goed grenzen te stellen. Wanneer zijn zoontje concentratieproblemen krijgt, mede omdat ‘ie te veel op zijn telefoon en achter zijn computer zit, moet Tim ingrijpen. De vraag is of hij zijn opvoedstijl op een lijn krijgt met die van zijn vrouw. Ik vind het goed dat in de serie allerlei onderwerpen langskomen waar ouders en kinderen van nu mee te maken krijgen. Het gaat onder meer over de verleidingen van internet, over prestatiedruk maar ook over echt nare zaken als sexting. Hoe ga je daar als tiener mee om? Wat vertel je aan je ouders? En hoe reageer jij daar vervolgens als ouder op?”
Jouw eigen kinderen zitten nog op de lagere school. Heb jij je door Oogappels wel al een voorstelling gemaakt van hun puberjaren?
“Jazeker, maar dat staat los van deze serie. Want ik stel me overal altijd al van alles bij voor. Zo zit ik in elkaar. Dat komt door mijn persoonlijkheid en doordat ik dit vak uitoefen waardoor ik sowieso al een beetje verknipt ben.”
Op wat voor een manier verknipt?
“Ik betrekt alles op mezelf. Als ik ergens een koffiemachine koop, stel ik me gelijk voor hoe het is om in zo’n winkel te werken. Dan ben ik in mijn hoofd even die verkoper en denk ik: wat voor een praatje zou ik houden bij die klanten? Zo gaat dat ook als ik verhalen horen van vrienden met puberkinderen of ik lees iets in de krant over sexting… Hoe zou ik dan als vader reageren? Doordat ik mezelf doorlopend in uiteenlopende situaties voorstel, gebeurt het ook zelden dat ik een script lees en denk: gôh, daar heb ik nou nog nooit over nagedacht. Dus ook niet bij Oogappels.”
Wat voor beeld heb je dan van de puberjaren van jouw eigen zoons?
“Sterker, ze zijn zeven en negen en ik heb het idee dat ze nu al in een soort prépuberteit zitten. Als dat al bestaat. Misschien komt het door de omgang met kinderen uit hogere klassen op hun school, of doordat ze beïnvloed worden door vloggers die ze op YouTube zien, maar er zitten scènes in Oogappels die ik wel min of meer herken van situaties thuis.”
Zoals wat voor een situatie?
“Nee, dat ga ik niet vertellen. Dan zou ik in detail moeten treden en dan kom ik in het domein van mijn privéleven. Ik geef geen concrete voorbeelden uit mijn eigen gezin. Maar in algemene zin zie ik gewoon dat de uitdagingen en moeilijkheden van het opvoeden vrij universeel zijn. Het vraagt veel van je geduld en het opschorten van oordelen. Uiteindelijk denk ik dat opvoeden toch ook erg een kwestie is van je even in andermans leven en geest verplaatsen.”
Als ouder naar je kind toe?
“Ja. Ik denk ook vaak terug aan mijn eigen jeugd. Als ik thuis bijvoorbeeld iets niet mocht, wat vond ik daar dan van? Snapte ik toen de logica of vond ik het overdreven? In het verlengde daarvan probeer ik me nu ook in mijn kinderen te verplaatsen: hoe is het voor hen om in deze tijd op te groeien?”
Als acteur moet jij je altijd al inleven in anderen en als vader doe je dat ook.
“Ik denk wel dat dat een kracht is van mij als vader. Natuurlijk maak ik ook fouten in het opvoeden. Ik ben soms inconsequent. Wie niet? Maar ik probeer wel inlevend te zijn: hoe voelen zij dingen, hoe denken ze? Ik hoop onze kinderen dat inlevingsvermogen ook te kunnen bijbrengen, zodat het geduldige en redelijke mensen worden, die vanuit meerdere perspectieven naar andere personen en situatie kunnen kijken. Ik denk we onszelf als volwassenen daar ook in moeten blijven trainen. We staan voortdurend met ons eigen oordeel klaar en iedereen is zo overtuigd van zijn eigen gelijk. Dat mag wel wat minder. Ik denk dat het gezond is om af en toe even aan jezelf te twijfelen: heb ik het wel bij het juiste end? Heb ik wel alle informatie om tot een terecht oordeel te komen? Dat soort dingen probeer ik onze kinderen ook te leren.”
De afgelopen periode was je met verschillende projecten bezig. Naast Oogappels had je opnames voor de misdaadserie Stanley H. en je repeteert voor een nieuwe toneelvoorstelling. Hoe belangrijk is jouw gezinsleven dan als rustpunt?
“Mijn agenda is eigenlijk altijd wel erg vol. Ik moet goed plannen en nadenken en op mijn gezondheid en mijn rust letten. Maar wat elke werkende ouder vast herkent, is dat ik het soms juist als een rustpunt voel als ik weer even naar mijn werk mag, haha. Daar zijn de werktijden en de afspraken duidelijk, het is duidelijk wat er van me verlangd wordt en wat niet. Terwijl kinderen opvoeden soms een veeleisend, arbitrair en diffuus gebeuren kan zijn. Maar los daarvan, is thuis natuurlijk mijn basis. Daar probeer ik niet met werk of de buitenwereld bezig te zijn. Ik ben er de laatste jaren ook wel beter in geworden om daar tot rust te komen.”
Hoe doe je dat dan?
“Vooral door ontvankelijk te zijn voor mijn kinderen en mijn vrouw. Intunen op hun realiteit. Zij hebben er geen ruk mee te maken dat ik vandaag als Stanley Hillis een bankoverval heb gepleegd. Of dat ik net vijf moeilijke scènes heb gespeeld over relatieperikelen of over het opvoeden van pubers. Ik moet er gewoon voor hen zijn als echtgenoot en vader. Ik sluit me dan ook af voor mijn telefoon of e-mail. Ik heb een goede agent die alles goed afhoudt. Maar qua werk hebben mijn vrouw en ik wel vaak planningsissues hoor. Dat is nu eenmaal een consequentie van mijn vak. Film- en televisieprojecten dienen zich vaak last-minute aan. Of producties worden ineens uitgesteld. Mijn werk biedt mij vrijheid en kansen, tegelijkertijd is het allemaal ook onzekerder en vereist het meer gepuzzel dan bij menig ander gezin. Maar ik zou het niet anders willen.”
Oogappels, donderdag - NPO 1 |• 20.30 uur