GTST in zwaar weer door ongelijke verhaallijnen

Echt nieuw is dat niet, de soap kampt al ruim 2.5 seizoen met een afnemende kijkersschare. Afgelopen seizoen lieten kijkers de soap steeds vaker links liggen, vooral vanwege de langlopende verhaallijnen. Zo domineerde de vraag wie Jan Maes had vermoord maanden het gros van de verhalen, tot irritatie van zowel kijkers als cast.  

Meer snelheid

De schrijvers gaven gehoor aan de kritiek door het tempo flink op te voeren. Waar verhaallijnen voorheen weken door konden sudderen, kwamen ze nu geregeld al binnen een week tot een kookpunt. Dit nieuwe beleid was meteen merkbaar bij de afhandeling van de zomercliff rond het lot van Nina. Dat ze niet echt geplet was in een kofferbak was geen verrassing, maar dat het zo snel zou worden opgelost was een verrassing. Nina was in Spanje en had haar leven in Meerdijk verdrongen om nu door het leven te gaan als Nola, de zwangere vriendin van wijnboer Carlos (Joey Ferre). Maar binnen drie weken had ze dat trauma verwerkt en was Nina weer Nina. Het kan verkeren.

Daan voor en Daan na

Maar de schrijvers hebben nog moeite de verhaallijnen gelijkmatig te verdelen waardoor lang niet iedereen aan bod komt. Joey Ferre was als Carlos één van de vier mooie mannen die de cast aan het begin van seizoen 29 kwam versterken. Ze werden groots aangekondigd met een stomende fotoshoot, maar van hen kreeg alleen Dorian Bindels écht wat te doen. Joey vertrok al snel weer uit de serie, Roel Dirven werd het nieuwe vriendje van Lucas, maar was vaker niet dan wel in beeld en Floris Bosma speelde als de nieuwe Rover Dekker uiteindelijk een relatief bescheiden rol.

Dorian draaide daarentegen overuren. Daan Stern bleek een spil en een splijtzwam als ambitieuze, arrogante agent die teerde op de zak van zijn grootvader, politiebaas Eduard Stern. Toen hij de geldkraan dichtdraaide als Daan niet snel zou trouwen, begon de ellende. Hij probeerde een nephuwelijk met Zoe aan te gaan terwijl hij viel voor Aysen. Om voor nageslacht te zorgen, verwekte hij een baby via een draagmoeder om daarna te ontdekken dat hij zelf geadopteerd was voordat zijn opa stierf en de Sterns hem lieten stikken. Daan nam de zorg voor baby Louise op zich maar bleek geen vaderlijke gevoelens voor haar te hebben. Daarna kwam hij er achter dat Rik zijn halfbroer was, uiteraard pas na de dood van hun moeder Maria. Hij besloot daarom uit afgunst het leven van Rik te verwoesten, waarna Aysen hem dumpte en hij na een ruzie met Rik in coma raakte toen hij voor z’n eigen auto sprong om zijn dochtertje te redden. Om nog maar te zwijgen over wat ‘ie in de cliffhanger deed.

Laura had geen bal te doen

Maar waar Daan Stern dit seizoen niet van de buis te branden was, heeft seizoen 29 weinig noemenswaardigs opgeleverd voor Laura (Jette van der Meij). In seizoen 28 kon ze haar tanden nog zetten in een langdurige verhaallijn waarin ze na haar traumatische ontslag in De Rozenboom zichzelf en de liefde weer vond. Ditmaal moet ze het doen met bescheiden bijrollen in andermans verhaallijnen. Laura bestierde De Koning, mocht onthullen dat Daan en Rik broers waren en wierp zich een blauwe maandag op als pleegmoeder van baby Louise. Haar grootste wapenfeit? Een volledig onzinnige, opgeklopte ruzie tussen haar en terugkerend GTST kampioen Bartho Braat over gejok rond gehaktballen van duurzaam vlees.

Langdradige rode draden

Ondanks de focus op kortere verhaallijnen waren er ook enkele verhalen die als rode draad door het seizoen liepen. In de eerste maanden domineerde de zwangerschap van Nina en de geboorte van baby Max de verhalen van de familie Sanders, maar op de achtergrond draaide ‘t hele seizoen om de ondergang van de relatie tussen Ludo en Janine. Het was een bruut jaar voor Janine: haar zusje bleek dement en stierf voor haar ogen, koud een week daarop werd ze ontvoerd door Hein Lisseberg die haar in een levend standbeeld wilde veranderen en als gevolg van alle trauma’s kreeg ze angstaanvallen waar ze psychologische hulp voor zocht. Helaas bleek hulpverlener Rob te werken voor liefdesrivale Billy de Palma én was hij verliefd op haar.

Ludo en Janine hebben weleens voor hetere vuren gestaan, maar dit seizoen waren ze als water en vuur. Zo deed Ludo aangifte tegen zijn dementerende schoonzus en verzweeg hij zijn deals met Billy de Palma. Janine kwam tot de conclusie dat Ludo niet te vertrouwen was en die vertrouwensbreuk werd tot in de treure herhaald tot de bom barstte en Ludo zelf een punt achter hun relatie zette. Acteurs Erik de Vogel en Caroline de Bruijn genieten naar eigen zeggen van de ruzies tussen hun personages, maar op den duur werd het een voorspelbare herhaling van zetten.

Bizarre boeven

Opvallend genoeg waren de schurken dit seizoen vrijwel allemaal mensen met een psychisch probleem. Die trend was al in gang gezet toen de geschifte Loes (Beaudil Elzenga) over lijken ging, maar dit jaar vielen zes Meerdijkers ten prooi aan het meesterplan van de psychopatische Hein Lisseberg die met hulp van terugkerende boef Jos ‘de Beer’ Uijlenburg wraak wilde nemen op Janine. Hein kon zijn poging niet navertellen en de Beer verdween stilletjes achter de tralies. In de 6000^e aflevering maakten we ook nog eens kennis met Romy, de ogenschijnlijk onschuldige reisleidster die bleek te lijden aan een meervoudige persoonlijkheidsstoornis. Sjors had al snel door dat er iets mis was met Romy, maar Rover en Amir waren bijna dood voordat ze geloofd werd. Alleen Billy de Palma is een traditionele boef: ze is uit op geld, macht en invloed en het boeit haar niet wie ze daarvoor moet pakken.

BN’ers in de bijrol

Een terugkerend fenomeen in seizoen 29 waren de bescheiden bijrollen voor bekende Nederlanders. Naast Joke Bruijs die kort terugkeerde als de bemoeizuchtige Maria de Jong was er de legendarische toneelacteur Jules Croiset die zijn omgeving het leven zuur maakte als Eduard Stern, de opperbaas van de politie die semi-permanent aan een tafeltje in de Rozenboom leek te bivakkeren. Barrie Stevens kwam uit de kast als de biologische vader van Zoe en Chantal Janzen speelde in de 6000^e aflevering de dominee die Sjors en Amir in de echt verbond. In dezelfde jubileumaflevering maakte ook actrice Sarah Chronis haar opwachting als Romy/Eveline met alle ellende van dien. Zelfs Loretta Schrijver was geboekt voor een rolletje in de zomercliff, maar het Koffietijd-boegbeeld moest vlak voor de opnames wegens persoonlijke omstandigheden verstek laten gaan. Al met al leidt dergelijke stunt casting niet tot hogere kijkcijfers.

The loved and the lost

Seizoen 29 wordt ook gekenmerkt door het verlies van een groot aantal spelers. Een overzicht van de gevallenen.

Ruud Feltkamp

De eerste vaste waarde die vertrok was Noud Alberts. Acteur Ruud Feltkamp wilde zich volledig gaan richten op zijn bitcoinbedrijf en zei de soap na 12 jaar gedag. Zijn personage Noud kreeg ineens de kolder in de kop en bleek niet gelukkig te kunnen zijn zonder Nina. Toen ze hem afwees, vertrok hij naar Japan.

Max Willems & Gio Kemper

De volgende soapie die Meerdijk verliet bleek Max Willems. Hij maakte er nooit een geheim van te dromen van een doorbraak in de Verenigde Staten en toen de kans zich aandiende, greep hij ‘m uiteraard aan. Gio Kemper nam de rol van Q Bouwhuis over en liet hem uiteindelijk naar New York vertrekken waar hij een nieuwe loopbaan als fotomodel begon.

Cecilia Adorée

Het grootste slachtoffer van het geschuif van verhaallijnen is Nieuwe tijden-veteraan Cecilia Adorée. Sinds het slot van de spin-off weet haar personage Tiffy dat Anton Bouwhuis haar biologische vader is, maar haar verhaallijn wordt voortdurend onderbroken. Ze dook al even op tijdens de zomercliff van 2018, maar dat bleek bizar genoeg een valse start. Tiffy verdween zonder verklaring maanden in het niets om ineens op Tweede Kerstdag weer op de stoep te staan. Net toen kijkers een beetje aan de zweverige studente gewend waren en ze haar biseksuele kant had ontdekt met Kimberly, ging het mis. Tiffy had ingestemd om draagmoeder te zijn voor Lucas en Flo, maar toen ze merkte dat ze zwanger was besloot ze stilletjes te vertrekken omdat ze haar kindje niet kon afstaan. Niemand lijkt haar te missen, zelfs haar eigen vader niet.

Roel Dirven

Ook Roel Dirven had het niet makkelijk met zijn rol als vlogger Flo Wagenaar. Het personage kwam in de serie na een promotiedeal met stichting Urgenda, een organisatie die zich inzet voor milieu en duurzaamheid. Op weinig subtiele manier kreeg Flo wekenlang alle gelegenheid iedereen de les te lezen over hoe het leven beter, schoner en groener kan. Lucas vond het allemaal prachtig, zolang Flo hem maar zoende. Ondanks een voorgenomen huwelijk was van een geloofwaardige relatie niet echt sprake. Het hielp ook niet mee dat Flo ineens weken uit de serie verdween voor een voor het verhaal volledig irrelevante studiereis naar Lapland. Toen hij terugkeerde bleek hij ineens naast het milieu een andere obsessieve passie te hebben: kinderen. Toen Lucas die kinderwens niet bleek te delen was het voor Flo over en uit. Teleurgesteld vertrok hij naar Portugal, maar erg lang heeft Lucas niet gerouwd. Daarvoor had de relatie toch te weinig om het lijf.

Tim Immers & Lidewij Mahler

Aan het eind van seizoen 28 kwamen Mark en Marieke terug naar Meerdijk. Het bleek een kort maar heftig bezoek voor de echtelieden gespeeld door Tim Immers en Lidewij Mahler. Mariekes warrige gedrag bleek een voorbode van een agressieve dementievorm. Voordat de ziekte haar kon claimen, werd Marieke doodgereden in opdracht van Hein Lisseberg. Toen dit uitkwam was het Mark die de psychopaat doodschoot om Janine te redden. Door die heldendaad revancheerde hij zich enigszins voor alle slippertjes die hij beging tijdens Marieke's aftakelproces. Maar gek genoeg verdween hij wel voor jaren achter de tralies terwijl de Meerdijkse rechtspraak ergere misdaden door de vingers heeft gezien. Hoe sterk Lidewij de rol van Marieke ook speelde, haar dood was onvermijdelijk. Het vertrek van Mark de Moor is echter een betreurenswaardig besluit: zijn nieuwe status als rouwende weduwnaar die zichzelf weer moet vinden zou de serie talloze nieuwe verhaallijnen hebben gegeven.  

Anouk Maas & Dilan Yurdakul

Vlak voor het einde van seizoen 29 raakte de serie nog eens twee vrouwelijke sterren kwijt. Dilan Yurdakul hing na 7.5 jaar het leren jasje van politiebitch Aysen Baydar aan de wilgen. De actrice gaat zich de komende tijd op haar eigen toneelprojecten storten. Anouk Maas hield het in dezelfde week voor gezien: na twee jaar Meerdijk was ook voor haar de koek op. Ze verruilt de soap voor het toneel.

Nieuwe komers

GTST kreeg ook een flinke dot girl power: drie van de vijf nieuwe castleden dit seizoen zijn vrouw. Allereerst maakten we kennis met Bings kersverse halfzusje Jojo Abrams (Stephanie van Eer) die geen kwaad in de zin heeft, maar bijna crimineel goed is in domme fouten maken. Lone van Roosendaal had aan het begin van het seizoen een gastrolletje als Billy de Palma, maar de gehaaide drugsbarones viel zo in de smaak dat ze een comeback maakte en een groot deel van de verhaallijnen domineerde. We maakten ook kennis met Shanti (Bertrie Wierenga) de laaggeletterde maar doodgoeie nagelstyliste die de dochter van Billy bleek. Ook huurde Billy de invoelende psycholoog Rob Bekkers (Jop de Vries) in om het huwelijk van Ludo en Janine te ondermijnen voordat hij onder mysterieuze omstandigheden verdween. Tot slot werd de Sanders clan verder uitgebreid met Valentijn (Vincent Visser), de gladde kleinzoon van Ludo die al vloggend zijn mooie praatjes de wereld in slingert. Vooral op de jonge garde is heel wat kritiek van de kijkers die het niveau van de serie geregeld vergelijken met kinderseries als Brugklas en Spangas. Dat zowel Vincent als Stephanie in deze series gespeeld hebben, helpt niet mee.

Seizoen 30 maakt het prettig

Maar alle koerswijzigingen hebben het tij nog niet bepaald gekeerd. De zomercliff werd door 775.000 kijkers gezien, een dieptepunt in de geschiedenis van de soap. Er zal nog meer gesleuteld moeten worden aan de formule om het jubileumseizoen van GTST onvergetelijk te maken. RTL-baas Peter van der Vorst wil dat GTST voor de kijkers herkenbaarder wordt en een meer volkser karakter krijgt. Voorlopig lijkt dat nog niet te gaan lukken met het gedwongen huwelijk tussen Ludo en Billy, de vlogavonturen van Valentijn en co en de entree van Puck, een lang verloren hartsvriendin van de modeacademie uit Miami.

Vanaf maandag 2 september weten we meer.