Alain Delon is de beroemdste acteur die Frankrijk voortbracht, maar ook na het zien van de Close up documentaire Alain Delon– Cet inconnu blijft de inmiddels 81-jarige acteur een raadsel.
Door: Ernest Marx
Eind jaren vijftig is Alain Delon het Europese antwoord op James Dean. Beide acteurs zijn van het type zwijgzame antiheld. Delon heeft de strakke aanblik van iemand die een tragisch verleden met zich meedraagt. Juist dát in combinatie met zijn uitzonderlijk knappe, charmante verschijning, bepaalt zijn aantrekkingskracht als acteur. Zowel mannen als vrouwen vallen voor hem. Zijn mooie gezicht staat in contrast met rollen van naar binnen gekeerde killers of politiemannen met een haperend moreel kompas. Het levert een bijzonder spanningsveld op dat hem doet uitgroeiden tot een filmicoon.
Natuurtalent voor de camera
Vanaf zijn eerste keer voor een filmcamera, in Quand la femme s’en mêle (1957), voelt hij zich als een vis in het water. Hij blijkt een natuurtalent. Al snel mag hij werken met grote Europese filmregisseurs zoals Visconti, Antonioni en René Clément. Delon breekt in 1960 definitief door met films als Rocco et ses frères en vooral Plein soleil, waarvan in 1999 de remake The Talented Mr. Ripley wordt gemaakt. Maar daarvoor is Delon al voorpaginanieuws, want hij krijgt in 1958 een relatie met de wereldberoemde Duitse filmster Romy Schneider.
Romy Schneider
Ze ontmoeten elkaar op de filmset van Christine en vormen vijf jaar lang een stel. Ook zijn latere relaties met actrices Nathalie Barthélemy en Mireille Darc en het Nederlandse fotomodel Rosalie van Breemen worden breed uitgemeten in de roddelpers. Hij heeft de reputatie van vrouwenverslinder, maar Romy Schneider zou altijd zijn grote liefde blijven. ‘De ontmoeting met Romy is ontzettend belangrijk voor me geweest, omdat zij degene was die ik op dat moment in mijn leven nodig had. Ik was ziekelijk gesloten en wantrouwde iedereen. Romy was de eerste mens bij wie ik me zeker voelde, de eerste met wie ik een relatie had zonder bijgedachten, twijfels of angst.’
A man you love to hate
In zijn jonge jaren heeft Delon het niet makkelijk. Hij heeft een ongelukkige en eenzame jeugd als enig kind van gescheiden ouders. Hij pendelt heen en weer tussen de nieuwe gezinnen van zijn ouders. Het zadelt hem op met het gevoel dat hij nergens bij hoort. Op zijn zeventiende gaat hij het leger in. Na twee maanden wordt hij uitgezonden naar Indochina waar hij twee jaar vecht. Hij ziet daar hoe jongens van zijn leeftijd sterven of voor het leven verminkt worden. Die ervaring tekent Delon. Het verklaart zijn strakke en keiharde uitstraling die hem als acteur zoveel succes hebben gebracht.
Niet geliefd
Tot welke grote hoogte zijn filmcarrière ook reikte, een gevierd of ronduit geliefd acteur is hij nooit geweest. Delon is typisch zo’n man ‘you love to hate’. Hij was lastig om mee samen te werken, stond te boek als een arrogante blaaskaak en hij onderhield nauwe banden met de onderwereld. Onder zijn beste vrienden bevonden zich criminele Joegoslaven en Corsicanen. In 1968 komt dit aan het licht wanneer de louche Joegoslaaf Stefan Markovic vermoord wordt aangetroffen op een Parijse vuilstortplaats. Markovic is Delon’s bodyguard en goede vriend. Er gaan geruchten dat Markovic een affaire had met Delon’s vrouw Nathalie. De Joegoslaaf laat een brief achter waarin hij naar de acteur wijst, mocht hem iets overkomen. Het onderzoek naar Delon’s betrokkenheid levert de politie niets op. Maar Delon wel. Het schandaal bevestigt definitief zijn imago als bad boy van de Franse cinema. Vanaf dan is Delon niet zomaar een acteur. Hij is een fenomeen.
Franse filmiconen
Hoe geslaagd hij als filmster ook is, zijn privéleven is dat niet. Een typerende Delon-quote is: ‘Ik ben gemaakt voor het succes, maar niet om gelukkig te zijn.’ In 2015 doet Rosalie van Breemen een boekje open over haar leven met Delon. Ze krijgt twee kinderen met hem maar verbreekt in 2001 na veertien jaar de relatie. In een interview met De Telegraaf zegt ze over haar ex-man: ‘Hij heeft altijd nog zware depressies, tot zelfmoordgedachten aan toe. Dat is geen geheim. Dat is ook genetisch bepaald. Het is voor hemzelf en zijn omgeving heel erg. Maar niemand kan hem helpen.’
81 jaar
Als we de roddelpers moeten geloven leeft Delon tegenwoordig alleen en kampt hij met diverse gezondheidsproblemen. Hij is inmiddels 81 jaar. Zijn laatste grote filmproject als Julius Cesar in een Asterix-film stamt uit 2008. Sowieso heeft hij zich de afgelopen decennia vooral gericht op het ondernemerschap. Zijn acteerwerk kon vanaf de jaren tachtig al niet meer tippen aan de overweldigende indruk die hij maakte in de twee decennia daarvoor. Met een reeks filmklassiekers vestigde Alain Delon toen definitief zijn naam als een van de allergrootste Franse filmiconen. En zo zal iedere filmliefhebber hem ook blijvend herinneren.
Close up – Portret van een acteur (Alain Delon – Cet inconnu) zondag 13 november 19.15 uur NPO 2