1 op de 5 Nederlanders lijdt in meer of mindere mate aan een dwang- of angststoornis. De ergste gevallen worden door RTL 4 geholpen in Geef Mij Nu Je Angst. Presentatrice Irene Moors keek haar ogen uit.
Wacht eens even, heeft 1 op de 5 Nederlanders echt last van een dwang- of angststoornis?
Irene Moors heeft de cijfers paraat. „Jazeker!” „Maar”, nuanceert ze, „afkloppen is er al eentje. En als je goed nadenkt heeft bijna iedereen wel een gek dingetje. Zelf had ik altijd de neiging op een kant te gaan slapen omdat ik bang was dat ik op de andere kant niet in slaap zou komen.” Maar aan dit soort onschuldige dingen lijden de deelnemers in Geef Mij Nu Je Angst natuurlijk niet. Hun angsten gaan veel verder.
Geen vel door smetvrees
Smetvrees, controledwang, herhalingsdrang, wasdrang: sommige kandidaten lijden zo erg onder hun neurose dat die hun hele leven beheerst. Voor Irene was het – gelukkig – een heel nieuwe wereld. „Toen ik die mensen in eerste instantie ontmoette, zag ik niets aan ze. Vervolgens duik je in hun leven en denk je: jeutje. Smetvrees, bijvoorbeeld. Dat betekent heel lang je handen wassen, eerst met zeep, dan nog eens met shampoo, dan weer met zeep en dan is het goed. Soms zit er geen vel meer op hun handen.
Ik liep ook een paar dagen mee met een meisje met controledrang. Haar auto moest op een bepaalde streep geparkeerd worden, anders kon ze er niet uit, haar boodschappen moesten in een bepaalde volgorde de tas in en er weer uit. In huis mocht haar vriend niks aanraken; hij dronk van ellende maar rechtstreeks uit verpakkingen. En toen ik in haar huis een stoel verschoof, was ze een half uur bezig om hem op de goede manier terug te zetten. Ik word al moe als ik het vertel. En zij wordt ook moe van zichzelf.”
Alles is ingewikkeld
Maar gelukkig is er hulp onderweg. Net als eerder in het RTL 5-programma Levenslang met dwang krijgen de deelnemers aan Geef Mij Nu Je Angst een gedegen therapie onder leiding van experts. Dat is nodig ook. Want als je dwang- of angstneuroses hebt, is alles ingewikkeld. Naar het werk gaan is lastig wanneer je er uren over doet om uit bed te komen en je aan te kleden. En baby’s krijgen is niet te doen met een flinke dosis smetvrees. „Deze mensen hebben geen leuk leven”, beaamt Irene „De wanhoop is enorm.”
Geef Mij Nu Je Angst
In het programma ondergaan de deelnemers een zogenaamde ‘exposure’-therapie. Dat betekent dat ze elke dag, wekenlang, intensieve therapie aan huis krijgen, waarbij ze steeds iets langer met hun angst worden geconfronteerd.
Vliegen als therapie
Irene geeft het voorbeeld van een dame met emetofobie, de angst om over te geven. „Het leven van deze dame werd erdoor bepaald. Ze wilde het niet doen, niet zien, niet ruiken, niet opruimen. Uit eten was er niet bij; stel je voor dat ze iets verkeerds zou eten en moest spugen. Op vakantie: van hetzelfde laken een pak. In haar therapie moest ze stuntvliegen met de bedoeling dat ze misselijk zou worden.
Mij krijg je met geen twintig paarden zo’n vliegtuig in, maar haar wel en zo kreeg ze de ene looping na de andere om de oren. Toen ze eruit wilde, liet de therapeut haar rustig zitten, net zo lang tot ze weer ontspannen was. Zo moeten alle deelnemers over een bepaald punt heen. Dan wordt hun leven langzaam weer draaglijk. Genezing zit er niet in, maar we willen het in elk geval weer leefbaar maken.”
26 jaar op tv
In al die jaren dat Irene op tv is, is Geef Mij Nu Je Angst een van de heftigste programma’s die ze heeft gemaakt. En inmiddels zit ze 26 jaar in het vak. Als haar wordt gevraagd naar de nadelen van zo lang beroemd zijn, blijft Irene lang stil. „Ik vind mezelf helemaal niet zo bekend, als je begrijpt wat ik bedoel. Niet zoals Linda de Mol en Paul de Leeuw. Die zijn pas echt beroemd. Ik ben bijvoorbeeld ook altijd gewoon met de kinderen naar pretparken gegaan en heb nooit ergens last van gehad.”
Irene Moors
Met het noemen van voordelen van de roem heeft Irene minder moeite: „Het werk is leuk en het wordt enorm goed betaald, daar wil ik niet lullig over doen. Ik woon mooi dankzij m’n baan en ik kan er goed van op vakantie. Zonder financiële zorgen leven is een groot voordeel. Aan de andere kant kan ik elk moment worden ontslagen, want zo werkt het ook bij televisie. Als ik maar vaak genoeg zeg ‘ik word niet ontslagen, ik word niet ontslagen’, misschien gebeurt het dan ook niet. Kijk, en zo zijn we weer terug bij de dwang.”
