Weinig tv-programma’s maken zo veel emoties los als Verslaafd! Peter van der Vorst presenteert, Jim Geduld (ex-cocaïneverslaafde) bemiddelt. Hoe houdt hij het droog en wat is het geheim van zijn methode?
Je blijft heel gefocust bij emotionele interventies. Doet ’t je niets of lijkt dat zo?
„Ik heb zelf in deze situatie gezeten en voel zeer zeker wat de verslaafden en hun families doormaken; ik herken hun pijn. Maar ik sta er als professional en moet een zekere afstand bewaren. Je zult me daarom nooit zien huilen bij zo’n sessie."
"Ik heb een gedegen opleiding tot gecertificeerd interventionist gevolgd, waarin ik heb geleerd hoe ik met heftige emoties moet omgaan. Net als een chirurg die gaat opereren, focus ik me op mijn operatie. Ik wil doordringen tot de kern van het probleem. Niets kan me afleiden van mijn focus, ook geen camera’s. Daarvoor heb ik te veel meegemaakt.”
Heb je het er, diep van binnen, nooit moeilijk mee?
„Natuurlijk raakt het mij, maar het belemmert me niet mijn werk te doen. Ik moet me openstellen om tot de pijn van de familie en de persoon te komen. Het is een beetje geven om veel te krijgen: totale overgave. In mij zien ze herkenning: ‘Eindelijk iemand die me hoort en weet wat er met me aan de hand is - en die ook nog een oplossing heeft.'"
"Bovendien ben ik bekend uit de media; iedereen weet dat ik aan cocaïne en drank verslaafd ben geweest en al bijna tien jaar zonder alcohol of drugs leef. Verslaafden denken: als hij het kan, moet ik het ook kunnen.”
Hoe verklaar je het succes van de interventiemethode die je toepast?
„Verslaafden vertonen vaak egoïstisch, dwangmatig en obsessief gedrag. Alles moet wijken voor die verslaving en ze willen hun ziekte niet onder ogen zien. Het gevolg is vaak dat er niets gebeurt. De reguliere zorg gaat namelijk uit van iemands wilsbeschikking."
"De methodiek die Intervention Nederland, het bedrijf dat ik vier jaar geleden heb opgezet, hanteert, is al decennia zeer succesvol in Amerika en Groot-Brittannië. De mensen die hun dierbaar zijn en die (mede)lijden onder de verslaving, kunnen de verslaafden er wél van overtuigen dat ze hulp nodig hebben en verdienen. Daarin bemiddelen wij en vaak lukt dat wel."
"Je moet de familie én het systeem erbij betrekken, anders werkt het niet. Wij werken dan ook samen met verschillende gespecialiseerde verslavingsinstellingen en gemeentes.”
In Verslaafd! zitten veel geslaagde afkickpogingen. Hoe gaat het nu met ze?
„In de negende aflevering, op 23 december, blikken we terug. Het is natuurlijk nooit allemaal koek en ei; we gaan het niet mooier maken dan het is. Ik ben zelf ook vele malen op mijn muil gegaan, voordat het kwartje viel."
"Van de zes verslaafden uit het vorige seizoen zijn er vier nog steeds clean en nuchter en gaat het met de families ook geweldig. Met één iemand gaat het helaas niet goed; de familie heeft zich van die persoon gedistantieerd. Dat is ook onderdeel van het proces: om uit liefde leren los te laten. Dat is heel moeilijk. Maar het loslaten van de familie gaat de verslaafde zo raken dat hij gaat inzien: dit is toch niet wat ik wil."
"Het kan twee weken duren, twee maanden, twee jaar, maar dat moment komt een keer. Ik heb tien jaar geleden de bodem van mijn eigen put bereikt. Ik was mijn vrouw, kind en mijn baan kwijt en had een schuld van 3,5 ton, allemaal door mijn neus gejaagd. Ik had geen dak boven mijn hoofd, geen nagel om mijn kont te krabben. Als je zo diep bent gezonken, is er nog maar één weg: naar boven."
"Een tweede persoon uit de eerste serie is ook teruggevallen en weer opgestaan. Een terugval hoort ook bij het proces van herstel; niemand heeft in een dag leren fietsen zonder te vallen, toch?”
Welke nazorg bieden jullie om terugval te voorkomen?
„Vanuit de kliniek en safe houses waarmee wij nauw samenwerken wordt een nazorgtraject van minimaal een half jaar verzorgd. Een belangrijk onderdeel daarvan is dat ex-verslaafden en hun familie een beroep doen op zelfhulpgroepen, en hun netwerk versterken met mensen die hetzelfde hebben doorgemaakt."
"Ik ben zelf al tien jaar clean, maar ga nog steeds twee tot drie keer per week naar een praatgroep van anonieme ex-gebruikers. Daar worden kracht, hoop en energie gedeeld. Daar kan ik iets mee. Zelfhulpgroepen versterken het leerproces en geven inzichten op een liefdevolle en constructieve manier van leven."
"Dat, en de juiste keuzes maken om niet te hoeven gebruiken, maakt de kans op terugval minimaal.”
Zien we je ooit nog terug in GTST?
„Ik heb van 1991 tot 2000 Arthur Peters in GTST gespeeld. Daarna zijn er veel nieuwe acteurs bijgekomen. Het zegt me niet zoveel meer en ik kijk nu naar de journaals."
"Er zat, hoorde ik, een tijdje terug een verhaallijn in over een jongen die aan cocaïne was verslaafd. Daarover hadden de schrijvers wel advies bij mij kunnen inwinnen, dan hadden ze uit eerste hand kunnen horen hoe het zit. Hoe het ook zij: ik kom niet meer terug in GTST. Ik heb een ander pad gevonden en dat blijft zo.”